انسان موفّق،خانواده موفّق

انواع الگوهای ارتباطی در همسران
1) الگوی منفعل: زوج‌هایی که از این الگو استفاده می‌کنند، تلاش می‌نمایند، که در هنگام بروز اختلاف، افکار و احساسات خود را برای طرف مقابل مطرح نسازند و مشکل خود را نادیده گرفته و از خواسته‌های خود دست بر می‌دارند و کاملاً دیدگاه طرف مقابل را می‌پذیرند و با این کار خود را از ناراحتی بیشتر محافظت می‌کنند، که در اغلب مواقع این الگوی ارتباطی ناشی از عزت نفس پایین یا ناتوانی از ابراز نیازهای خویش است.

2) الگوی پرخاشگری مستقیم: در این الگو طرفین برای تحمّل نظرات خود از پرخاشگری مستقیم استفاده میکنند. انتقاد شدید، اهانت و تحقیر همسر از جمله شیوه‌هایی است که در این الگو به کار میرود.

3) الگوی پرخاشگری پنهان: در این الگو همسران از « کنایه و طعنه » استفاده می‌کنند. در برخی موارد استفاده از این شیوه (به شکل سطحی) میتواند موجب سازگاری همسران شده و بروز احساسات و واکنش‌های منفی آنان جلوگیری نماید.

4) الگوی ارتباطی توأم با اعتماد به نفس: این الگو بهتر و مؤثرتر از الگوهای ارتباطی مطرح شده فوق می‌باشد. زیرا در این الگو همسران احساسات خود را به صورت مستقیم بیان میکنند و طرفین ویژگی‌های شخصیتی و اخلاقی یکدیگر را شناخته و یا در این جهت گام برمی‌دارند. زوج‌هایی که از این الگو استفاده می‌کنند به دنبال بحث و جدل با یکدیگر نیستند. امّا اگر مشکلی داشته باشند به شیوهایی با هم مذاکره میکنند که پایان آن مثبت باشند و هر دو طرف احساس خوب و مطلوبی داشته باشند. در این الگو زوجین برای فردیت یکدیگر احترام قائل بوده و به تفاوت‌های شخصیتی یکدیگر واقفند.
اگر در زندگی خانوادگی چنین همسران مشکل و یا مسأله‌ایی ایجاد گردد، تمرکز همسران در جهت حل مشکل یا مسأله می‌باشد تا این که یکدیگر را سرزنش کنند و همسران برای حل مشکل، همدلی، همفکری و پشتکار از خود نشان می‌دهند.

چگونگی ایجاد الگوی ارتباطی توأم با اعتماد به نفس در زندگی مشترک 
1) درخواست و زمان مناسب برای صحبت کردن در مورد اختلافات پیش آمده: بهتر است مواقعی را برای گفت‌ وگو انتخاب کنید که همسرتان شاداب و سرحال باشد. وقتی که در تعیین زمان با یکدیگر توافق نمودید، فقط مسائلی مطرح شود که برای شما مشکل‌ساز بوده و از طرح موضوعات دیگر خودداری گردد. در هنگام گفت‌وگو روبرو و نزدیک یکدیگر بنشینید و فردی که درخواست گفتوگو را مطرح کرده، مشکلش را بیان نماید. توجه داشته باشید که طرف مقابل نبایستی صحبت همسرش را قطع کند، مگر در مواردی برای بررسی این که منظور گوینده را درست فهمیده است یا خیر؟، همچنین باید توجه نمود که نباید احساسات و دیدگاه خود را در رابطه با آنچه همسرتان مطرح می‌کند، بیان نمایید، مگر وقتی که سخنان همسرتان تمام شده و زمان سخن گفتن شما فرا رسیده باشد.
2) پس از گوش دادن فعال، مرحله بازتاب دادن است: پس آنکه سخنگو نگرانی خود را مطرح ساخت، مخاطب آنچه را که همسرش بیان کرده، به او انعکاس میدهد و با این شیوه او متوجه می‌شود که آیا مشکل را درست متوجه شده یا خیر.
3) مباحث خلاصه میشود و مسائل و نگرانی‌ها به ترتیب اولویت، مطرح می‌شوند. 
4) در این مرحله شنونده باید احساسات، افکار و نظرات خود را در رابطه با نگرانی‌های مطرح شده بیان نماید.
5) همدلی با همسر: به این معنی که شنونده می‌تواند خودش را به جای گوینده قرار دهد و احساسات او را درک کند. به این ترتیب شدّت نگرانی همسران کاهش یافته و همسران با حمایت یکدیگر می‌توانند مشکلات را حل نمایند. بنابراین همسران باید در چگونگی روابط خود با یکدیگر تجدید نظر نموده و با شناسایی الگوهای ارتباطی ناسالم، آنرا تصحیص و شیوه ارتباطی ایدهآل را جانشین آن نماید. 
نکته: جایگزینی شیوه‌های ارتباطی سالم، کمی وقتگیر و مشکل می‌باشد ولیکن با ایجاد شیوه ارتباطی مناسب، زندگی همسران بسیار لذتبخشتر خواهد شد.